بررسی مقایسه ای اثرات ضد جهشی و ضد سرطانی گیاهان رزماری (rosmarinus officinalis l.) و اسطوخودوس (lavandula angustifolia mill.)در مراحل مختلف نموی

زمینه و اهداف: با شیوع بسیار زیاد سرطان در ایران و جهان نیاز به داروهایی با عوارض حانبی کمتر و اثرات درمانی بهتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. به طوری که امروزه بیش از 60 درصد ترکیبات ضد سرطانی برای درمان بیماران سرطانی از منابع گیاهی، دریایی و میکروارگانیسم ها به دست می آیند. رزماری (.rosmarinus officinalis l) و اسطخودوس اسطوخودوس (.lavandula angustifolia mill) از خانواده نعنا دارای خواص درمانی گسترده همچون پیشگیری از سرطان، ممانعت از تشکیل تومور، درمان زخم و عفونت ها می باشند. در پژوهش حاضر به دلیل اهمیت گیاهان مذکور و کشت روزافزون آنها در اقلیم های متفاوت ایران به بررسی مقایسه ای اثرات ضد جهشی و ضد سرطانی این گیاهان توجه شده است. روش بررس: برای بررسی خواص ضد جهشی و ضد سرطانی این دو گیاه، گل های آنها در دو فصل تابستان و پاییز از جنوب شرق تهران، جمع آوری و در سایه، در دمای اتاق خشک شدند. عصاره متانولی و اتانولی تهیه شدند. شناسایی اثر ضد جهشی عصاره های مزبور با استفاده از باکتری سالمونلا ta100 مطابق روش ایمز انجام شد. به منظور بررسی اثر ضد سرطانی میکروزوم کبد موش s9 به نمونه مورد آزمایش اضافه شد. هر آزمایش سه بار تکرار همزمان داشت. برای شاهد مثبت از ازید سدیم و برای شاهد منفی از حلال های آلی و آب استفاده شد. میزان خاصیت ضد جهشی و ضد سرطانی با استفاده از فرمول ong محاسبه شد. یافته ها: عصاره متانولی گل آذین رزماری در پاییز بیشترین اثر ضد سرطانی (65.95%) و ضد جهشی (63.12%) و عصاره اتانولی گل آذین اسطوخودس در تابستان کمترین اثر ضد سرطانی (22.80%) و ضد جهشی (20.88%) را نشان دادند. نتیجه گیری: در بین گیاهان مورد آزمایش عصاره گل های رزماری به اسطوخودوس اثر بخش تر بودند. عصاره های مربوط به فصل پاییز تاثیر بیشتری داشتند. اثر ضد جهشی و ضد سرطانی عصاره های متانولی بیشتر از عصاره های اتانولی بودند.